Kalderash

112 – bajosko nummero karing manuš, khera vaj ande natura

Bajosko nummero 112 šaj mares kana si tista baro bajosko situatcija kana si bajo karing jekh manuš, khera vaj ande natura. Jekh bajoski situatcija si kana trubol ando sigo ažutimos khatar ambulanso, manušesko ažutimos, rajbare, avjono- mearako-, plajinesko ažutimos, rašaj ažutimasko vaj informatcija pa vilino. Sa le SOS-ažutori den duma englištska aj birin te inkeren divano po englištska. Te trubola dolmaš atunči avel jekh trito manuš andre ando divano.

Tu šaj  mares kaj bajosko nummero 112 vi po reat aj džes vi khatar kheresko telefono vaj vastesko telefono kaj godi kaj san ando Švedo. Kana tu des duma kaj jekh SOS-ažutori von pušen pušimata te šaj den tut godo ažutimos kaj trubol tut.

 

Uni eksemplori pe pušimata:

• So kerdila?
• Kaj kerdila?
• Khatar savo telefonosko nummero mares?

SOS- ažutori pušen pušimata te šaj keren larmo kaj vorta ažutimos aj kaj vorta than. Dela e vramja kana avel o ažutimos kam mušaj o SOS- ažutori inke te pušen tutar pušimata te šaj preprisarel aj te del informatcija kaj le ažutori kaj si po drom tute.

Te tut gindo ke ferdi te mares 112 kana san ande jekh bajoski situatcija aj trubol ažutimos anda jekh data. Čiro telefono šaj kerel te lel maj lungo vramja kaj jekh kaver zeno kaj trubol les ažutimos. Te avela ke naj čiro bajo baro biris te mares telefona kaj le Rajbare pe 114 14, špitaki informatcija po 1177 vaj kaj informatcijako nummero kana si bare malijimata vaj problemo 113 13. 

 

112 kaj si muto- aj kašoke.

Tu kaj san muto, po hango vaj kašoko si chansa te les kontakto kaj 112 po text telefono vaj o a ažutimos SMS112. Te avela ke ferdi pe jekh vramja či biris te des duma, sar pala jekh operatcija, šaj manges tele jekh vramja godo ažutimos SMS112.

SMS112
Te si jekh bajo biris tu kaj si tut anglunes registratcija po vastesko telefono o ažutimos SMS112 at te trades sms kaj o nummero 112 pa informatcija pa o bajo. Ando angluno divano ando sms ramos skurto so kerdila aj kaj (komuna aj adreso). SOS- ažutori ramol tuke palpale sms pušen pušimata te šaj len dosta informatcija te šaj traden vorta ažutimos pe vorta than.   

O ažutimos SMS112 si ferdi puterdo tuke te san muto, po hango vaj kašoko aj mušaj te aves registrime po SOS Alarms webbrig. Vi institutatcija sar sar studentongo kher, e angluni škola, džesengo kher vaj studentori kaj si mutsi aj/ vaj bučarne šaj len hazna po godo ažutimos.  

Khate arakhes maj informatcija.

 

113 13 – informatcija malajimata aj problemo

113 13 si jekh nationelno informatcijako nummero šaj mukhes vaj les informatcija te si malajimata vaj problemori. 113 13 si ažutimos kaj komuna aj kaver zene te den avri informatcija kaj o khetanimos te si malajimata vaj problemori ando khetanimos. Sa e informatcija kaj thon avri po 113 13 si verifierad informatcija, godo si ke si vorta sar eksemplo khatar e komuna khote kaj si o problemo. Khatar thema mares tu telefono +46 77 33 11313. 

 

114 14 – Rajbare kana naj baro bajo

Telefono kaj 114 14 si pe sa le buča kaj naj vaj so kerdila brotto aj bajo. Puterdo si vi reat aj džes, sa le džesa ando berš. Godola kaj važden o telefono po 114 14 den duma vi šveditska vaj englištska.

 

1177 – špitako ažutimos po telefono

Telefono kaj 1177 si te tu vaj jekh njamo kerdila nasvalo aj trubol tut ažutimos aj te des duma mit jekh lugeritsa vaj te kames ažutimos te arakhes vorta ande špita. Tu biris te gines korkoro sar eksemplo pa nasvalimata, draba aj sastimos po www.1177.se.

1177 Vårdguiden si le Švedoko than aj ažutimos pa sastimos aj špita. Arakhes godo pe webbrig aj po telefono aj si puterdo vi reat aj džes.

 

Važno divano kaj khetanimos

Važno divano kaj khetanimos (VMA) si te les sama karing o khetanimos sar eksemplo te mukhle avri gaso, te phabola o veš vaj te si jekh baro problemo/bajo. Te les tut sama aj informatcijako systemo šaj avel larmo te aves preprime aj vi o larmo po avjon te avela marimos ando them.   

O khetanimos šaj ašunen po VMA pe pherdo fjalori  

• O larmo po signalno kaj khetanimos (VMA) kaj si jekh hango po jekh kaj si efta sekundori kaj boldel pe kaj 14 sekundori aj purme te avel miro tela maj sera duj minutsi.
• Larmo khatar radio aj tv.
• Larmo kaj den duma po kheresko telefono po godo gor kaj si bajo.
• Larmo sar sms po vastesko telefono kaj si e adresa registrime po godo gor kaj si o bajo.
• Larmo sar sms po vastesko telefono kaj si ande godo gor kaj si o bajo.

 

So te keres kana zal o larmo VMA

Kana ašunes o signalno vaj arisel tut po telefono trubos te:

• Te gines aj te les tut pala e instruktcija vorta.
• Te zas andre ande jekh kher.
• Te phandaves o vudar, felajstija aj ventilori.
• Te ašunes po Sveriges Radio P4 te les maj informatcija.

Po SVT:s Text-TV rig 100 ramol kana si jekh VMA-situatcija aj ramol informatcija kaj Text-TV rig  599 khote si sa jekh fjalo informatcija so phenen po radio kaj thon von avri.

Te les maj informatcija kana si VMA, na mar telefono kaj bajosko nummero 112, mar telefono maj feder kaj informatcijako nummero 113 13 vaj le tut pala e informatcija po www.krisinfo.se/en.

 

Signalno kana manaj bajo

Kana manaj o bajo zal jekh signalno po 30-40 sekundori lungo signalno.

 

Tu te šičosa e chib šveditska?

Po www.sosalarm.se/kunskapsbank/ arakhes materialo kaj šaj šičos maj dur pa bajosko nummero 112. Khate šaj šičos sar o bajosko nummer 112 phirel aj kana te mares kaj informatcijako nummero 113 13, savatar ažutimos le khatar špitako ažutimos1177 aj kaj le rajbare kana naj bajo 114 14.